Jeden procent podatku na rzecz Fundacji PETRA senior

Jak dostosować mieszkanie do potrzeb osoby starszej?

Najwięcej wypadków z udziałem osób po 65 roku życia ma miejsce w ich własnych domach. Wielu wypadków można by uniknąć, przestrzegając szeregu prostych reguł. Kluczową kwestią jest to, by mieszkanie, w którym przebywa osoba starsza było przede wszystkim bezpieczne i możliwie jak najbardziej funkcjonalne.

Opiekując się osobą starszą bądź chorą warto zastanowić się, co można zmienić w jej domu, by ułatwić codzienne funkcjonowanie. Najważniejsze jest to by przy wprowadzaniu zmian nie robić zbyt dużej rewolucji w  mieszkaniu seniora, aby nadal czuł się tam „swojo”. Na wszystkie zmiany jakie zaprowadzamy w mieszkaniu osoby starszej powinniśmy uzyskać zgodę. 

Ogólne uwagi dotyczące mieszkania osoby starszej:

 W całym mieszkaniu powinno się:

  • unikać mat i małych dywaników, które ewentualnie powinny być trwale umocowane do podłogi, a ich brzegi przyklejone do podłoża, jeśli senior nie wyobraża sobie mieszkania bez dywanów można rozważyć rozłożenie wykładziny dywanowej aby senior miał pewność, że nie potknie się o zagięty róg. Jeśli w mieszkaniu są płytki lub panele podłogowe dbajmy też o to, aby podłogi nie były zbyt śliskie. Jeśli można zdemontować progi, zróbmy to. W ostateczności można je oznakować, aby były lepiej widoczne.
  • usunąć zbędne meble, np. taborety, by nie utrudniały przemieszczania się,
  • zapewnić dobre oświetlenie mieszkania, dodatkowo by nocą nie szukać włącznika światła można zamontować delikatne oświetlenie przypodłogowe wrażliwe na ruch.
  • dobrze jeśli ściany są malowane na jasne kolory, co sprawia, że w mieszkaniu jest jaśniej, do jasnych ścian najlepiej zamontować ciemne włączniki światła by nawet przy braku okularów łatwo było je zlokalizować.

W sypialni miejsce dookoła łóżka i od łóżka do wyjścia z pokoju powinno być wolne od przedmiotów, aby umożliwić poruszanie się bez potknięcia nawet w ciemnościach lub przy słabym oświetleniu. Istotna jest także dobra dostępność do stolika i lampki nocnej.

Łazienkę przygotujmy tak, aby było w niej jak najwięcej miejsca. Czasami wystarczy wynieść kosz na pranie lub przenieść pralkę do kuchni, by przestrzeń w niej była bardziej przyjazna. Dodatkowo:

  • aby ułatwić codzienną toaletę ciała, wskazane jest zastąpienie wanny brodzikiem prysznicowym, jeśli nie ma takiej możliwości wanna powinna być wyposażona w dno z materiału zapobiegającego poślizgnięciu,
  • dużym ułatwieniem są uchwyty które można zamontować przy prysznicu/wannie, muszli klozetowej, umywalce,
  • drzwi do łazienki nie mogą być zamykane na klucz od wewnątrz, by w razie wypadku przyspieszyć pomoc.

W kuchni przy wyborze kuchenek gazowych skłaniać się do tych, które są wyposażone w urządzenia bezpieczeństwa zatrzymujące dopływ gazu w przypadku, gdy ogień zostanie zgaszony, nawet przypadkowo np. przez wrzące płyny. Można także pomyśleć o zawieszeniu szafek odrobinę niżej tak, by sięgając coś z wyższej półki nie było potrzeby wchodzenia na drabinkę lub krzesło.

Dodatkowe wskazówki dla seniorów cierpiących na zaburzenia pamięci:

  • dobrze jest oznakować pomieszczenia, np. zawieszając na drzwiach zalaminowane kartki z napisem: „kuchnia”, „łazienka”, a także w przypadku zaawansowanej choroby – rozwiesić strzałki pomagające trafić do innych pomieszczeń. Dzięki takim oznaczeniom senior będzie bardziej samodzielny i mniej zagubiony. Pamiętajmy o tym, aby każdemu pomieszczeniu przypisać jeden kolor, np. kuchnia – napis + strzałki kolor zielony.
  • Na szafkach z których korzysta senior można opisać zawartość szaf lub szuflad, np. ciepłe skarpetki, kubki.
  • Na lodówce można zawieszać dodatkowe informacje typu: „Zjedz śniadanie.”
  • W celu zapewnienia bezpieczeństwa osobie starszej cierpiącej na otępienie pamiętajmy o zabezpieczeniu narzędzi oraz sprzętów, które mogą stanowić zagrożenia, np. kuchenka gazowa, żelazko, noże. Nie zapomnijmy także o zabezpieczeniu drzwi wejściowych, aby senior nie mógł sam opuścić domu, może wówczas się zgubić i narazić się na znaczne niebezpieczeństwo.

Dodatkowe wskazówki w przypadku osoby starszej leżącej

W przypadku opieki nad osobą długotrwale leżącą istotne staje się odpowiednie wyposażenie mieszkania w: łóżko ułatwiające opiekę, materac przeciwodleżynowy, odpowiedni stolik przyłóżkowy, balkonik, podnośniki, wózek czy krzesło toaletowe. Sprzęt tego typu można kupić w specjalistycznych sklepach, wiąże się to jednak z  wysokimi kosztami. Na rynku są firmy, które umożliwiają zakup sprzętu rehabilitacyjnego na raty bądź jego wypożyczenie.

  • Łóżko warto ustawić tak, by z każdej strony był do niego dostęp w czasie zabiegów higienicznych i/lub rehabilitacji. Warto znaleźć takie miejsce by dla seniora dostępny był widok z okna/balkonu.
  • Ważne jest ustawienie przy łóżku stolika tak by osoba chora miała łatwy dostęp do ulubionej książki, krzyżówki, telefonu, pilota od TV. Ważne jest by osoba starsza nie musiała nas o nie za każdym razem prosić
  • Umieszczenie lampki do czytania nad łóżkiem z łatwym dostępem do włącznika.
  • Umieszczenie telewizora w miejscu z którego łatwo będzie go oglądać.

Najlepiej jednak czujemy się ze sobą, gdy jesteśmy niezależni i samodzielni. Każda opieka, nawet najlepsza, jest w jakimś zakresie ubezwłasnowolnieniem. Przykłady zagraniczne pokazują, że najskuteczniej utrzymuje się seniorów w dobrym zdrowiu, kiedy oni sami dbają o siebie. Pamiętajmy, jeśli dostosujemy mieszkanie do stanu seniora wówczas damy mu szansę pozostania choć częściowo samodzielnym jak najdłużej.